01 aug Wat zijn emoties eigenlijk?

De Dikke van Dale geeft antwoord
Als we in de ‘Dikke van Dale’ kijken, dan wordt een emotie beschreven als een aandoening van het gemoed; een (plotselinge) ontroering. Als je vervolgens opzoekt wat een aandoening is, dan krijg je drie definities, namelijk een ziekelijke toestand, een gewaarwording of een ontroering. Emoties zijn de secundaire gewaarwordingen. We zien, horen of voelen iets en als resultaat daarvan ontstaat de emotie. Er is dus een ervaring, een gedachte en vervolgens een fysieke ervaring (emotie). Hoe die fysieke ervaring zich uit, is voor een groot gedeelte afhankelijk van de daaraan voorafgaande gedachte, dat wat jij denkt over de ervaring.
Als ik de definitie van ‘Van Dale’ dan een beetje ‘gebruik’ dan lijkt het er op dat een emotie vaak iets is dat we onszelf ‘aandoen’. En natuurlijk gebeurt dat meestal op onbewust niveau, maar het is goed ons te realiseren dat onze manier van kijken, horen en voelen, in combinatie met onze eigen waarden en overtuigingen, bepaalt hoe een ervaring opgeslagen en ervaren wordt. Het is onze eigen subjectieve beoordeling die bepaalt of iets goed of niet goed voelt.

En gelukkig zijn er emoties!
Want zonder emoties zouden we een erg ‘neutraal’ leven leiden. Emoties geven kleur aan ons leven, zowel positief (weer lekker opnieuw verliefd worden op je vrouw) of negatief (een teleurstelling omdat je die superleuke baan niet hebt gekregen). Ze werken als een soort kompas: het zijn signalen over hoe het met jou gaat, wat er binnenin jou gebeurt.

En wat als het een beetje teveel wordt
Het kan voorkomen dat je vastloopt in je emoties, dat je er niet meer van los komt. Dat je blijft piekeren en je het gevoel hebt dat het steeds erger wordt of dat je misschien zelfs paniekaanvallen krijgt. Je dierbare vrouw is bijvoorbeeld overleden of een lang gekoesterde wens om kinderen te krijgen, kan niet ingevuld worden. Of je blijft dromen over hoe het vroeger was, toen je baan nog wel leuk was. Of omdat je iets anders van het leven had verwacht. En soms weet je het ook niet waarom je je niet goed voelt, het is er gewoon.

Wat er gebeurt in dit soort situaties is dat we (vaak onbewuste) vergelijkingen maken met herinneringen uit het verleden of toekomstbeelden die er niet meer zijn. Of met door onze omgeving ‘gecreëerde’ toekomstbeelden over hoe het zou horen te zijn (familie hoort gezellig en leuk te zijn bijvoorbeeld). Ons brein wil namelijk geluk en liefde bereiken en onveilige of onprettige situaties vermijden en het reageert op de beelden in je hoofd en de dingen die jij tegen jezelf zegt. Zodra er een (negatieve) discrepantie ontstaat tussen wat de verwachting is en hetgeen er daadwerkelijk is, hebben we daar bijvoorbeeld een gevoel van teleurstelling, gemis, verdriet of pijn bij. Je hebt bijvoorbeeld altijd met veel plezier voor je werkgever gewerkt, echter het bedrijf wordt overgenomen door een andere partij. De cultuur in dit nieuw te vormen bedrijf is echter heel anders en niet in lijn met jouw waarden en normen. Dit voelt onprettig (buiten je comfortzone) en je gaat vergelijken met hoe het was. En omdat jouw brein heel graag wilt, dat jij je weer gelukkig voelt, ontstaat er een verlangen naar het verleden, toen het allemaal ok was.

De situatie ombuigen
Omdat we in veel gevallen onszelf deze ‘emoties’ aandoen, zijn we (gelukkig niet iemand anders!) ook zelf de aangewezen persoon om dit te veranderen.

• Eerste stap is bewustwording: nagaan bij jezelf of de beelden waarmee je nu vergelijkt wel realistisch zijn.
• Is dat inderdaad realistisch: check dan of je tijdspanne klopt. Misschien wil je iets wel te snel en heb je gewoon wat meer tijd nodig.
• Zijn de beelden niet realistisch, dan is de tweede stap om een nieuw toekomstbeeld te creëren. Vervang het oude beeld (oude baan, relatie etc.) door een nieuw beeld dat wel realistisch is.
• En misschien is er dan toch nog een stemmetje dat het er niet mee eens is. Stel jezelf dan de vraag: “Wat als….dan?” Bij elke zin stel je jezelf niet alleen het probleem voor, maar bedenk je ook een oplossing.
• Tot slot: neem 3 momenten in je leven waarin je je gelukkig voelde. Stap eens in zo’n ervaring, voel dat gevoel van geluk en ga na welke houding je dan hebt. Veranker dit gevoel en bijbehorende houding in je lijf.

De opleidingen binnen Heart Systems zijn er op gericht om je bewust te maken van hoe jij met de dingen om gaat en hoe je de regie terug kunt nemen. Soms kan het zinvol zijn om individuele begeleiding te krijgen. Neem ook dan contact met ons op voor maatwerk.